Staphylococcal scalded skin syndroom (SSSS) is een ernstige infectie van de huid, waarbij er slappe blaren op grote delen van het lichaam ontstaan. De aandoening komt vooral voor bij kinderen jonger dan 5 jaar, met name bij pasgeboren baby’s.
Andere namen voor deze aandoening zijn de ziekte van Ritter von Rittershain en dermatitis exfoliativa neonatorum. Staphylococcal is de naam van de bacterie die deze infectie veroorzaakt.
‘Scalded skin’ betekent letterlijk het loslaten van de huid.
SSSS wordt veroorzaakt door een bacterie, de Stafylokokkus Aureus (S. Aureus). Alleen een bepaald type van de S. Aureus veroorzaakt de ziekte. Dit type maakt de giftige stofjes (toxines) waardoor de desmosomen in de huid kapot gaan. De desmosomen moeten ervoor zorgen dat de verschillende lagen van de huid aan elkaar hechten. Het gevolg is dat de huidlagen nu loslaten.
Ongeveer 5% van de S. Aureus-stammen kan dit giftige stofje aanmaken. Het stofje is overigens niet giftig voor andere inwendige organen en tast alleen de huid aan. Wel dient SSSS tijdig behandeld te worden. De bacterie kan namelijk in de bloedbaan komen en een bloedvergiftiging (sepsis) veroorzaken. Een ernstige bloedvergiftiging kan levensgevaarlijk zijn.
De bacterie S. Aureus komt bij veel mensen op de huid voor. Deze bacterie veroorzaakt over het algemeen geen ziekte, maar via een beschadiging van de huid kan er wel een infectie ontstaan. Via een wondje kan de bacterie binnendringen in de huid en voor een infectie zorgen.
De aandoening komt vaker bij pasgeborenen voor, omdat bij hen het immuunsysteem nog niet zo goed ontwikkeld is en de nieren het gif nog niet goed kunnen verwerken.
SSSS kan tevens ontstaan bij een andere huidaandoening, namelijk Impetigo Bullosa. Dit is krentenbaard met blaarvorming.
SSSS begint met kleine rode plekjes die eruitzien alsof je je gekrabd of geschaafd hebt. De roodheid start vaak rond lichaamsopeningen of –plooien, vaak rondom de ogen en de mond. Vervolgens verspreidt die zich over de rest van het lichaam. De huid is erg pijnlijk, vooral bij aanraking. In de meeste gevallen is er sprake van een lichte verhoging of koorts.
Na 1 tot 3 dagen begint de huid los te laten. Er ontstaan hele dunne blaren, het lijkt dan alsof je de huid eraf kunt wrijven. De huid onder de blaren is warm, rood en nattend, als een schaafwond of een verbranding met heet water.
Omdat de huid door de blaarvorming kapot gaat, kunnen bacteriën binnendringen en infecties veroorzaken. Ook lekt de beschadigde huid vocht en eiwit, waardoor er een verhoogde kans op uitdroging is. Rondom de ogen en mond zijn vaak korsten te zien. Soms kan het gezicht opzwellen.
De arts herkent SSSS aan de typische blaren in de huid. De kinderarts zal het vermoeden op SSSS bevestigen door middel van aanvullende onderzoeken. Een stukje blaar (blaardak) kan door de patholoog onder de microscoop bekeken worden om de diagnose te bevestigen. Er worden huidkweken afgenomen om zo de bacterie aan te kunnen tonen. De uitslag van zo’n kweek volgt vaak enkele dagen na opname. Ook wordt er bloed afgenomen om een eventuele bloedvergiftiging uit te kunnen sluiten.
Kinderen met deze aandoening moeten zo snel mogelijk naar het ziekenhuis voor behandeling met antibiotica. De antibiotica wordt via een infuus gegeven. Als de behandeling aanslaat, gaat het vaak snel weer beter – binnen enkele dagen.
Met goede behandeling geneest SSSS bij kinderen binnen twee weken. In de meeste gevallen zonder littekens.
Herken je bovengeschreven symptomen en/of vermoed je zelf SSSS? Ga dan meteen naar de arts. Bij vroegtijdige hulp is de aandoening zeer goed te behandelen.
Zorg ervoor dat je kindje goed blijft drinken, omdat hij of zij uitdrogingsverschijnselen kan krijgen. Het lichaam verliest namelijk veel vocht, omdat de huid loskomt en hierdoor de barrièrefunctie verliest.
Baby’s kunnen reageren op een behandeling met antibiotica, omdat de darmpjes nog niet optimaal werken. Door een antibioticakuur worden namelijk ook de goede darmbacterieën gedood. Bespreek met je arts hoe je dit het beste kunt aanpakken en je je kindje kunt helpen om de darmflora te herstellen.
Stichting Huidhuis wordt gerund door vrijwilligers en is afhankelijk van giften en donaties. Zonder uw bijdrage kan Huidhuis niet voortbestaan.