Granuloma annulare (GA) is een frequent voorkomende inflammatoire huidaandoening. Het is een zwelling van de huid, meestal ringvormig (annulaire) met een verheven rand.
Het is een goedaardige aandoening, waarvan de exacte oorzaak onbekend is. GA kan op elke leeftijd optreden, maar wordt vooral gezien bij kinderen en jongvolwassenen. Ook komt GA iets vaker bij vrouwen voor dan bij mannen (2:1).
GA is niet besmettelijk en verdwijnt meestal binnen 1 tot 2 jaar vanzelf.
Granuloma annulare (GA) is een (chronische) inflammatoire huidaandoening. Dit houdt in dat de huidaandoening veroorzaakt en onderhouden wordt door de aanwezigheid van ontstekingscellen in de huid.
De exacte oorzaak van deze ontstekingen is nog onbekend. Soms kunnen er door insectenbeten, zonlicht of infecties nieuwe plekken komen. Ook aanleg, stress en roken kunnen een rol spelen.
GA heeft een licht verhoogde associatie met suikerziekte (diabetes mellitus). Dit houdt in dat GA iets vaker voorkomt bij mensen met suikerziekte dan bij mensen zonder suikerziekte.
De aandoening lijkt soms op een schimmelinfectie. Het verschil is echter dat GA niet besmettelijk is.
Granuloma annulare (GA) kan er bij verschillende mensen anders uitzien. De meest voorkomende vorm is de gelokaliseerde granuloma annulare, waarbij 1 of enkele plekken op de huid zitten. Het zijn huidskleurige tot roze-rode, licht verheven bultjes, die vaak samen een soort ring vormen (= annulair). Deze ring wordt in de loop van de tijd langzaam groter. Maar soms is de huid alleen maar rood en verheven. Er is geen schilfering van de huid.
GA geeft meestal geen klachten, maar de plekken kunnen wel gevoelig zijn. Ze kunnen over het hele lichaam voorkomen. Geïsoleerde plekken komen voornamelijk voor op de handrug, voetrug, vingers en onderarmen. De plekken worden vooral gezien in de buurt van gewrichten. Uitgebreidere varianten komen vaker voor op de armen, benen en de romp.
Er is ook een gegeneraliseerde vorm (granuloma annulare disseminata), waarbij er vele plekjes over het gehele lichaam verspreid zijn. Deze vorm komt vaker op hogere leeftijd voor. De ringvorm is vaak minder zichtbaar, en deze variant kan erg jeuken.
In de meeste gevallen kan de arts de diagnose granuloma annulare (GA) eenvoudig en met het blote oog vaststellen. Soms is het beeld echter niet duidelijk genoeg en is verder onderzoek nodig. Dit gebeurt meestal door middel van een biopt. Ook kan de arts een biopt nemen om andere diagnoses uit te sluiten.
Bij een biopt wordt een klein stukje huid (3-4 mm) afgenomen om dit microscopisch te onderzoeken. Bij GA zijn kenmerkende ‘granulomateuze’ ontstekingen zichtbaar onder de microscoop. Ook kan men onder de microscoop zien of er bindweefsel beschadigd is.
In sommige gevallen komt bij patiënten met GA ook suikerziekte (diabetes) voor. Dit geldt echter bijna nooit voor mensen met één of enkele plekken (lokale granuloma annulare). Standaard onderzoek naar suikerziekte is daarom niet noodzakelijk.
Bij de uitgebreide (gegeneraliseerde) vorm van GA is de kans op diabetes wel iets hoger en wordt verder onderzoek naar suikerziekte geadviseerd. Meestal kijkt de arts je bloed en/of urine na. Je kunt je huisarts of dermatoloog om advies vragen.
Granuloma annulare (GA) is een goedaardige aandoening die na enkele maanden tot jaren meestal spontaan verdwijnt. De aandoening laat geen ontsierende littekens achter.
Bij grofweg 75% van de mensen met GA verdwijnt de aandoening binnen twee jaar. In sommige gevallen keert de aandoening terug, maar ook deze plekken verdwijnen vervolgens vanzelf weer.
Behandeling van GA is dan ook alleen nodig als je klachten ervaart.
Als er klachten zijn, kan er door de arts lokale corticosteroïden (hormoon) zalf voorgeschreven worden. Hiermee wordt de plek minder gevoelig en worden de bultjes kleiner.
De zalf wordt meestal dagelijks of om de dag op de plek aangebracht. Het hormoon corticosteroïd remt vervolgens de ontsteking.
Er zijn ook mogelijkheden met cryotherapie (bevriezing). Het bevriezen van de plek gebeurt door middel van vloeibare stikstof, waardoor de betreffende plek wordt beschadigd. Dit kan GA doen verdwijnen. Soms moet de behandeling enkele keren worden herhaald.
Als GA over het lichaam is verspreid, kan de arts ervoor kiezen krachtiger ;te behandelen met middelen als anti-malaria-, dapson- of prednison-tabletten.
Soms zijn de bijwerkingen van de voornoemde geneesmiddelen echter vervelender dan de klachten van de aandoening zelf. In dat geval kan ervoor gekozen worden af te wachten tot de aandoening alsnog vanzelf verdwijnt. Ook zijn er mogelijkheden met lichttherapie.
Stichting Huidhuis wordt gerund door vrijwilligers en is afhankelijk van giften en donaties. Zonder uw bijdrage kan Huidhuis niet voortbestaan.
