Een merkelcelcarcinoom (merkelceltumor) is een vorm van huidkanker die weinig voorkomt. Deze tumor ziet eruit als een rood of roodpaars bobbeltje en kan binnen enkele maanden tot weken tot 8 centimeter groot worden. Het glanzende bobbeltje is rond en doet geen pijn. Meestal zit het op de lichaamsdelen waarop de zon valt, zoals het hoofd, de hals en de armen. Maar de tumor kan ook op andere plekken op het lichaam voorkomen.
De merkelceltumor wordt vooral gezien bij ouderen, met een gemiddelde leeftijd van 70 jaar. Wie eerder een vorm van huidkanker heeft gehad, zoals een basaalcelcarcinoom of plaveiselcelcarcinoom, heeft ook een grotere kans op het krijgen van een merkelcelcarinoom.
20-40% van de merkelceltumoren zaait zich uit naar andere plaatsen in het lichaam, zoals de lymfeklieren, huid, botten, lever en longen.
De merkelceltumor ontstaat waarschijnlijk vanuit de zogenaamde ‘merkelcellen’. Deze cellen komen voor in de opperhuid, in de onderste laag. Waardoor de merkelceltumor daar ontstaat, is niet bekend. De belangrijkste oorzaak is waarschijnlijk de overmatige (zeer grote) blootstelling aan zonlicht, over een langere tijd.
Verder speelt het merkelcelpolyomavirus (MCV) mogelijk een rol. Dit virus is namelijk bij 80% van de merkelceltumoren aanwezig.
Wie ook een grotere kans op een merkelceltumor heeft, zijn mensen die eerder huidkanker hebben gehad. Daarbij geldt dat mensen met een lichte huid meer kans hebben op huidkanker.
Een merkelceltumor kan ook ontstaan als het natuurlijke afweersysteem van het lichaam lange tijd wordt onderdrukt. Bijvoorbeeld na het lange tijd slikken van medicijnen die de afweer onderdrukken. Deze medicijnen worden onder meer voorgeschreven na een orgaantransplantatie.
Een merkelcelcarcinoom is een rood of roodpaars bobbeltje, dat binnen enkele maanden tot weken 1 tot 8 centimeter groot kan worden. Het glanzende bobbeltje is rond en doet geen pijn. Soms kun je net onder de huid kleine bloedvaatjes zien (teleangiectasieën).
Deze huidtumor kan overal op het lichaam voorkomen, maar zit meestal op de lichaamsdelen waarop de zon valt. Denk daarbij aan het hoofd, de hals en de armen. Maar de tumor komt ook voor op de slijmvliezen, zoals binnen in de mond.
Deze tumor kan ter plekke de diepte in groeien en uitzaaien naar onder meer de lymfeklieren, huid, botten, lever en longen.
De huisarts zal het bolletje bekijken. Soms haalt hij/zij het meteen zelf weg. Het weefsel wordt daarna opgestuurd voor onderzoek. Het is ook mogelijk dat de huisarts direct doorverwijst naar de dermatoloog (huidarts).
Als de dermatoloog vermoedt dat het om huidkanker gaat, kan hij het bolletje helemaal weghalen. Maar hij kan ook eerst een biopt nemen. Bij een biopt wordt de huid plaatselijk verdoofd om er een klein stukje uit te halen. Dit gebeurt met behulp van een soort appelboortje. Het stukje wordt daarna opgestuurd voor microscopisch onderzoek door een patholoog, wiens werk bestaat uit het onderzoeken van cellen en weefsels van patiënten. Bij de afwijkingen van de huid op het hoofd of in de hals wordt vaak eerst een biopt genomen.
Meestal is de uitslag van het weefselonderzoek er binnen 1 a 2 weken. Dan is ook meteen vastgesteld om welke vorm huidkanker het gaat. Dit duurt bij een merkceltumor soms wel wat langer, omdat deze vorm van huidkanker zo weinig voorkomt.
Er kunnen verder extra onderzoeken worden gedaan naar uitzaaiingen, zoals een echo-onderzoek. Meestal is dit nadat de lymfekliergebieden en de lymfeklieren bij onderzoek vergroot aanvoelden.
Het merkelceltumor wordt vrijwel altijd direct ‘ruim’ chirurgisch verwijderd. Daarnaast kan bestraling en/of chemotherapie nodig zijn. Bij eventuele uitzaaiingen worden alle overige lymfeklieren op die plek in het lichaam verwijderd en/of het gebied bestraald.
Verdere behandeling hangt af van het stadium van de ziekte, de kenmerken en plaats van de tumor en de lichamelijke conditie.
Mensen blijven na de behandeling van het merkelceltumor nog minstens 5 jaar onder controle, omdat de tumor soms terugkomt of er nieuwe tumoren ontstaan.
Stichting Huidhuis wordt gerund door vrijwilligers en is afhankelijk van giften en donaties. Zonder uw bijdrage kan Huidhuis niet voortbestaan.
