Clownseczeem heet officieel periorale dermatitis. Dit is een algemeen voorkomende huidaandoening rondom de mond. Het woord perioraal betekent rond de mond en dermatitis betekent ontsteking van de huid.
De huiduitslag gaat vaak gepaard met rode, jeukende plekken. Deze plekken zijn enkele millimeters groot. Clownseczeem ontstaat meestal rond de mond, maar komt ook aan weerszijden van de neus voor of rond de ogen.
In bijna alle gevallen betreft het jonge vrouwen, meestal tussen de 20 en 45 jaar. Hoe vaak het voorkomt is niet echt bekend, maar men denkt dat minder dan 1 op de 100 vrouwen op een bepaald moment getroffen wordt door deze aandoening. Het komt bij mannen en kinderen heel weinig voor.
De precieze oorzaak voor het ontstaan van clownseczeem is niet duidelijk. Toch bestaan er enkele aandachtspunten die clownseczeem lijken te triggeren of te doen verergeren.
Mensen met een vet huidtype hebben een grotere kans op het ontwikkelen van periorale dermatitis. Vooral als er regelmatig cosmetica op de huid wordt gebruikt.
Over het algemeen krijgen vooral vrouwen last van deze vorm van eczeem. Dit kan mede komen door het (verkeerd) gebruik van make-up, maar vooral ook door hormonen. Zo is bij sommige vrouwen de uitslag net voor de menstruatie erger dan na de menstruatie.
Ook kan het voorbehoedsmiddel de pil een factor zijn voor het veroorzaken van clownseczeem.
Zowel make-up als reinigingscrèmes en dag- en nachtcrèmes kunnen een oorzaak zijn van clownseczeem. Denk hierbij aan foundation of poeder. Wellicht kan jouw huid niet tegen bepaalde bestanddelen uit de make-up of crème.
Ook tandpasta met fluoride kan een mogelijke oorzaak zijn.
Sterke wind en UV-licht.
Er is een bekend verband tussen het gebruik van lokaal aangebrachte corticosteroïden (crème of zalf ) en de ontwikkeling van clownseczeem. In veel gevallen ontwikkeld de aandoening zich na het gebruik van topicale (lokaal aangebrachte) corticosteroïden op het gezicht vanwege andere aandoeningen, zoals eczeem. Het kan ook zijn dat je de corticosteroïden elders op het lichaam gebruikt en het per ongeluk ook op je gezicht smeert, bijvoorbeeld door eerst het lichaamsdeel dat je behandelt te krabben en daarna je gezicht aan te raken.
Lokaal aangebrachte corticosteroïden kunnen een licht geval van clownseczeem tijdelijk laten verdwijnen. Sommige mensen denken dat ze een lichte vorm van eczeem hebben en kopen een corticosteroïde crème om het te behandelen. Zodra je echter met die behandeling stopt, komt de uitslag terug en kan het zelfs erger worden. Zo ontstaat een vicieuze cirkel.
In de meeste gevallen is er bij clownseczeem sprake van rode of roze bobbeltjes op de huid. De uitslag zit meestal aan de buitenkant van de mond, op de kin, wangen en de huid naast en onder de neus.
De huid onder en naast de bobbeltjes is rood of roze van kleur. Als er veel bobbeltjes bij elkaar zitten, dan kan het gehele gebied in de buurt er rood uitzien.
Bij de meeste mensen met clownseczeem is de huid net naast de lippen niet of minder aangedaan. Dat wil zeggen dat het soms lijkt alsof zich een ring vormt om de mond heen, met een kleinere gezonde ring daarbinnen. In sommige gevallen wordt de huid rond de ogen ook getroffen.
De ernst van de uitslag kan variëren van een paar kleine plekken die je bijna niet ziet tot een zeer zichtbare en storende uitslag rond de mond. De uitslag is meestal niet pijnlijk. Bij sommige mensen kan clownseczeem toch licht branderig of jeukerig voelen.
De huiduitslag kan in principe geen kwaad en ook is er geen onderliggende aandoening die clownseczeem veroorzaakt. Wel kan het er minder mooi uitzien en dus cosmetisch storend zijn.
Clownseczeem wordt soms verward met andere aandoeningen. Zo lijkt clownseczeem veel op rosacea en ook op bepaalde vormen van acne. We omschrijven deze drie aandoeningen.
Rosacea is een aandoening van de huid in het gezicht. Kenmerkend zijn rode wangen, een rode neus en pukkeltjes in het gezicht. Rosacea heeft geen mee-eters! Lees hier meer over rosacea.
Acne uit zich meestal in het gezicht, op de rug of op de borst. Acne bestaat uit mee-eters, puistjes of pukkeltjes. Lees hier meer over acne vulgaris, oftewel jeugdpuistjes.
Rode of roze bobbeltjes op de huid, meestal rondom de mond, maar dit hoeft niet.
Zonder behandeling kan clownseczeem maanden tot jaren duren. Behandeling helpt in de meeste gevallen deze vorm van eczeem onder controle te krijgen of zelfs te laten verdwijnen.
Om te beginnen zal je arts je waarschijnlijk aanraden te stoppen met het gebruik van crèmes en cosmetica op je gezicht. Stop met name het gebruik van lokaal aangebrachte hormooncrèmes (corticosteroïden). Het kan zijn dat de uitslag daarna een weeklang erger wordt, voordat er verbetering zichtbaar wordt.
Was je gezicht zo nu en dan met water, nooit met zeep. Sommige artsen raden het gebruik van tandpasta met fluoride af.
Zelfs nadat de huiduitslag is verdwenen is het beter om geen crèmes of cosmetica te gebruiken, omdat de huiduitslag dan kan terugkeren.
Je arts kan antibioticatabletten uit de Tetracyclinegroep voorschrijven. Topicale (lokaal aangebrachte) antibiotica wordt bij lichtere gevallen soms ook gebruikt. De kuurt duurt meestal 6-12 weken en het kan zijn dat je tijdens de eerste paar weken nog geen verbetering ziet. Meestal treedt binnen twee maanden na de behandeling een duidelijke verbetering op.
Het is niet helemaal duidelijk hoe de antibiotica in dit geval werkt. Het is namelijk geen simpele huidinfectie. Tetracyclines en sommige andere antibiotica doden echter niet alleen bacteriën, maar verminderen ook ontstekingen.
Stichting Huidhuis wordt gerund door vrijwilligers en is afhankelijk van giften en donaties. Zonder uw bijdrage kan Huidhuis niet voortbestaan.
